Castratie-resistente prostaatkanker ontstaat meestal tijdens de behandeling van uitgezaaide prostaatkanker.
Hormoontherapie stopt de aanmaak en blokkeert de werking van androgenen (mannelijke geslachtshormonen). Dit wordt castratie genoemd. Bij een effectieve hormoonbehandeling stopt de groei van de tumor. Dit effect is van tijdelijke duur en leidt tot castratie-resistente prostaatkanker. Over het algemeen gebeurt dit twee tot drie jaar, soms zelfs eerder, nadat de hormoonbehandeling is gestart. Castratie-resistente prostaatkanker kan niet worden genezen.
Castratie-resistente prostaattumoren hebben veel minder androgenen nodig om door te groeien, en zelfs bij een afgenomen aanmaak van androgenen blijven tumoren groeien en zich verspreiden. Dit soort kankers worden castratie-resistent genoemd omdat ze niet langer reageren op de hormoonbehandeling.
Het gehalte aan prostaat specifiek antigeen (PSA) in het bloed stijgt opnieuw. Uw arts zal de diagnose castratie-resistente prostaatkanker stellen als uit herhaalde tests is gebleken dat er sprake is van een verhoogd PSA-gehalte in uw bloed. Dit type kanker kan ook worden vastgesteld als er ziekteverschijnselen optreden door de groei van de tumor of bij uitzaaiingen.
Behandeling
Als bij u de diagnose castratie-resistente prostaatkanker is vastgesteld, zal uw arts een behandelingstraject adviseren ter bestrijding van de symptomen en het verlengen van uw levensverwachting. Castratie-resistente prostaatkanker is niet te genezen. Uw behandelingstraject hangt af van een aantal factoren zoals uw algemene gezondheidstoestand en uw persoonlijke voorkeuren.
Nieuwe hormoonmedicijnen
Castratie-resistente prostaatkanker kan behandeld worden met twee nieuwe hormoonmedicijnen: abirateron acetaat en enzalutamide. Deze middelen hebben een verschillende werking.
Aanvullende behandeling met anti-androgeentherapie
Als u een behandeling hebt gehad met een chirurgische ingreep of chemische castratie, kan uw arts u adviseren een aanvullende behandeling met anti-androgeentherapie te ondergaan. Het meest gebruikte anti-androgeenmedicijn bij castratie-resistente prostaatkanker is bicalutamide. Een behandeling met dit medicijn heeft als doel de groei van de tumor af te remmen. Mogelijke bijwerkingen zijn o.a. zwelling van de borsten (borstvorming) en leverfunctiestoornissen.
Stoppen met de anti-androgene behandeling
Als u een behandeling hebt gehad met LHRH-agonisten, dit zijn medicijnen die de productie van testosteron in de testikels stopzetten zoals leuproline (Eligard, Lucrin), gosereline (Zoladex) en busereline (Suprefact), of antagonisten in combinatie met anti-androgene therapie, kan uw arts u adviseren te stoppen met het nemen van anti-androgene medicijnen. Hiermee kan het PSA-gehalte in uw bloed gedurende een aantal maanden worden verlaagd. Dit effect zal merkbaar zijn 4 tot 6 weken nadat u gestopt bent met het nemen van het medicijn.
Chemotherapie met docetaxel
Uw arts kan chemotherapie met docetaxel adviseren voor de behandeling van castratie-resistente prostaatkanker. Dit medicijn verlicht de pijn die wordt veroorzaakt door de tumor of door uitzaaiingen. Bij een effectieve behandeling kan uw levensverwachting verlengd worden met minder klachten en bijwerkingen. Als u eerder behandeld bent geweest met docetaxel, kan uw arts u aanraden een tweede chemobehandeling te ondergaan met cabazitaxel. Een tweede chemokuur met docetaxel behoort ook tot de mogelijkheden.
Medicijnen met adrenolytische eigenschappen
Na castratie blijven de bijnieren kleine hoeveelheden androgenen aanmaken. Medicijnen met adrenolytische eigenschappen zorgen ervoor dat de bijnieren geen hormonen meer produceren. Mogelijke bijwerkingen van deze medicijnen zijn diarree, jeuk en huiduitslag, erectiestoornissen en schade aan de lever. Deze medicijnen worden niet vaak gebruikt.
Oestrogeentherapie
Behandelingen met medicijnen die het hormoon oestrogeen bevatten, kunnen de groei van de tumor afremmen en het PSA-gehalte in uw bloed verlagen zonder schade aan de botten aan te richten. Deze behandeling kan hart- en vaatziekten, bloedproppen en hartaanvallen veroorzaken. Vanwege deze risico’s wordt oestrogeentherapie tegenwoordig zelden aangeraden.
Immunotherapie
Immunotherapie is een behandeling waarbij uw eigen immuunsysteem de kankercellen bestrijdt. Bij prostaatkanker wordt het medicijn Sipuleucel-T gebruikt. Uw bloed wordt gebruikt bij de preparatie van dit middel. Hiervoor dient u bloed af te staan.
