Czym jest gruczoł krokowy?
Gruczoł krokowy, zwany inaczej prostatą lub sterczem, jest narządem usytuowanym w dolnej części dróg moczowych, w bezpośredniej okolicy dna pęcherza moczowego, wokół cewki moczowej (ryc. 1). Występuje tylko u mężczyzn. Odpowiada za produkcję płynu, w którym znajduje się nasienie. Miąższ gruczołu krokowego zawiera włókna mięśni gładkich, których skurcze powodują wydostanie się nasienia podczas wytrysku.
Prawidłowy gruczoł krokowy ma objętość około 15–25 ml, czyli jest wielkości dużego orzecha włoskiego. Zwiększa się wraz ze starzeniem się mężczyzny.
Powiększenie gruczołu krokowego
Schorzenia prostaty zwykle dotyczą starszych mężczyzn. U mężczyzn powyżej 50. roku życia mogą one wywoływać uciążliwe objawy ze strony dolnych dróg moczowych, bardzo często spowodowane powiększeniem rozmiarów prostaty. Stan ten określa się jako łagodne powiększenie gruczołu krokowego (ryc. 2). Podobne objawy mogą być wywołane również innymi stanami chorobowymi, które lekarz także weźmie pod uwagę.
Powiększenie gruczołu krokowego jest powszechnym schorzeniem, które wiąże się ze zmianami hormonalnymi występującymi u starszych mężczyzn. Choroby prostaty mogą być bardzo niepokojące, ale należy pamiętać, że jej powiększenie nie jest rakiem tego narządu ani nie rozwinie się w niego, nawet jeśli nie będzie leczone. Powiększenie gruczołu krokowego i rak tego narządu mogą jednak rozwijać się jednocześnie wraz z postępującym wiekiem pacjenta i współistnieć ze sobą. W celu omówienia ewentualnych obaw zaleca się konsultację z lekarzem urologiem.
Co oznaczają terminy „łagodny rozrost gruczołu krokowego”, „łagodne powiększenie gruczołu krokowego” i „przeszkoda podpęcherzowa”?
Łagodne powiększenie gruczołu krokowego (inaczej zwane łagodnym rozrostem gruczołu krokowego) jest powszechnie występującym niezłośliwym schorzeniem, które w różnym stopniu dotyczy wszystkich mężczyzn. Wynika ze zmian hormonalnych, które mają istotny związek ze starzeniem się mężczyzny. W połowie przypadków łagodny rozrost gruczołu krokowego może skutkować łagodnym powiększeniem gruczołu krokowego.
Z kolei ten stan może utrudniać przepływ moczu i przyczynić się do wystąpienia przeszkody podpęcherzowej. Występuje ona u około połowy mężczyzn z łagodnym powiększeniem gruczołu krokowego.
Przy omawianiu stanu pacjenta lekarz może posłużyć się jednym z powyższych trzech terminów, ponieważ są one ze sobą ściśle powiązane.
Informacje tu zawarte zostały po raz ostatni uaktualnione w październiku 2018 roku.
Niniejsze informacje zostały opracowane przez EAU we współpracy z działającą w ramach EAU Sekcją Urotechnologii (EAU Section of Uro-Technology, ESUT), organizacją Europa Uomo oraz Europejskim Towarzystwem Pielęgniarek Urologicznych (European Association of Urology Nurses, EAUN).
Informacje tu jest zgodna z wytycznymi EAU.
Twórcy serii:
- prof. Thorsten Bach — Hamburg, Niemcy
- prof. Alexander Bachmann — Basel, Szwajcaria
- prof. Louis Denis — Antwerpia, Belgia
- dr Günter Feick — Gehrden, Niemcy
- prof. Stavros Gravas — Larisa, Grecja
- dr Hashim Hashim — Bristol, Wielka Brytania
- prof. Rolf Muschter — Rotenburg, Niemcy
- dr. Cosimo De Nunzio — Rzym, Włochy
- Hans Ransdorp — Bussem, Holandia
- prof. Jens Rassweiler — Heilbronn, Niemcy
- Maria Russo — Orbassano, Turyn, Włochy
- dr Roman Sosnowski — Warszawa, Polska
- prof. Andrea Tubaro — Rzym, Włochy
