Şok dalgalarıyla taş kırma
Şok dalgalarıyla taş kırma (SWL), vücut dışından taşları kıran bir makine ile yapılır. Taş kırmak için odaklanmış şok dalgaları (kısa sinyalli yüksek enerjili ses dalgaları) deriden taşa iletilir. Taş, şok dalgalarının enerjisini emer ve küçük parçalara ayrılır. Parçacıklar daha sonra idrar yoluyla atılır (Şekil 1).
SWL yöntemi, hastaların %90’ından fazlası için uygundur. Ancak yöntemin başarısı, taşın nitelikleri ve vücut yapısı gibi birkaç faktöre bağlıdır.
SWL nasıl uygulanır?
Vücudunuzun yan kısmı şok-dalga üretici cihaza doğru konumlanacak şekilde müdahale masasına uzanırsınız (Şekil 2). Taşınızın tam konumu, ultrason veya röntgen ile saptanır.
İşlem sırasında şok dalgalarının küçük patlama sesine benzeyen sesini duyabileceksiniz. Doktorunuz işleme düşük yoğunluk seviyelerinden başlayacak ve yavaş yavaş dalgaların gücünü artıracaktır. Bu işlem için anesteziye gerek yoktur fakat işlem sırasında ağrı hissetmemeniz için ağrı kesici ilaçlar alacaksınız. SWL işlemi yaklaşık 45 dakika sürer.
Eğer taşınızın boyutu büyükse taşınızın tamamının kırılması için birkaç seans yaptırmanız gerekebilir.
Hangi durumlarda SWL önerilmez?
SWL, fiziksel durumunuz veya taşın yapısı ile ilgili bazı durumlarda kontrendikasyon gösterir.
Aşağıdaki durumlarda SWL önerilmez:
- Gebelik
- Yüksek kanama riski
- Kontrol altında tutulmayan enfeksiyon
- Kontrolsüz yüksek tansiyon
- Taşa ulaşmayı zorlaştıran fiziki yapı
- Anevrizma
- Taşın alt kısmında veya mesanede, idrar yolllarında anatomik tıkanıklık
- Taşın çok sert olması (örneğin sistin taşı)
- Taşın boyutu ve yeri nedeniyle atılamaması
Tedavi sonrasında taşlardan tamamen arınmış mı olacağım?
Hayır. SWL taşlarınızı küçük parçalara ayırır. Bu parçacıklar, SWL’yi takip eden günlerde veya haftalarda kendiliğinden atılır. Taş parçacıklarını atmak için MET alabilirsiniz.
SWL öncesi nasıl hazırlık yapmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlık yapmanız gerektiğini detaylı bir şekilde anlatacaktır. Kanın pıhtılaşmasını önleyici bir ilaç kullanıyorsanız ilacı kesip kesmeyeceğinizi doktorunuza danışınız. İşlemden önceki 4 saat boyunca hiçbir şey yemeyiniz.
Ne kadar zaman sonra normal günlük faaliyetlerime geri dönebilirim?
Genel olarak tedavinin hemen ardındangünlük yaşantınıza dönebilirsiniz. Ancak işlemin yapıldığı gün biraz dinlenmeye özen gösteriniz. Eğer ağrınızı kesmek veya kendinizi sakinleştirmek amacıyla ilaç kullandıysanız işlemi takip eden 24 saat içerisinde otomobil veya herhangi bir motorlu araç kullanmayınız.
Eğer hiçbir ağrınız yoksa taş parçacıklarının atılması için normalden fazla sıvı tüketmeniz çok önemlidir. Günde 2 litreden daha fazla sıvı tüketmeye çalışınız. Eğer renal koliğiniz varsa ne kadar sıvı tüketmeniz gerektiğini doktorunuza danışınız. İşlemden sonraki 24 saat içerisinde alkol kullanmayınız.
Taş analizi için gereken taş parçacıklarını alabilmek için idrarınızı süzmeniz gerekir.
Doktorunuz, SWL işlemi sonrasındaki ilk hafta içerisinde yapmanız gereken ziyaretlere dair size bir çizelge verecektir.
Aşağıdaki durumlarda derhal hastaneye başvurunuz:
- Ateşiniz çıkarsa
- Böbreğinizde veya böğrünüzde ağrı hissederseniz
- İşlemden iki gün sonra idrarınızdan kan gelmeye devam ediyorsa
SWL’nin avantajları
- Düşük komplikasyon riski
- Anestezi gerektirmemesi
SWL’nin dezavantajları
- Taşınız çıkarılmıyor. Bunun yerine sonraki günlerde veya haftalarda taş parçacıkları düşerek renal koliğe sebep olabilir.
- Büyük taşlarda birden çok seansa gereksinim duyulabilirsiniz
