Bunlar tümör büyümesini yavaşlatan ve hatta tümörü küçülten bir grup ilaçtır. Kanseri besleyen ve büyümesini sağlayan yeni kan damarı oluşumunu engellerler. Damar oluşumuna neoanjiogenez denir ve bu ilaçlar için antianjiogenik tedavi terimi kullanılır. Antianjiogenik tedavi genellikle hedef tedavisi olarak adlandırılır çünkü çoğunlukla kanser hücrelerini etkiler.
Her biri özel faktörleri hedefleyerek tümör büyümesini etkileyen çeşitli tipleri vardır. Çoğu tipinde antianjiogenik tedavi evde alınabilen haplar ile yapılır. Birkaçı damardan uygulandigi için hastaneye gitmeniz gerekecektir. Böbrek kanser tedavisindeki sık kullanılan antianjiogenik ilaçlar:
- Sunitinib
- Pazopanib
- Axitinib
- Sorafenib
- Tivozanib
- Bevacizumab (Kombine İmmunoterapi ile birlikte)
mTOR olarakta adlandırılan özel bir enzimi hedefleyen antianjiogenik ilaçlar mTOR inhibitörleri olarak bilinir. mTOR enzimi hücre büyümesi ve hücre canlılığı için önemlidir. Aşağıdaki hedef ilaçlar ise enzime saldırarak tümörü küçültmeyi hedefler
- Temsorulimus
- Everolimus
Kisisel prognozunuz ve tümörün özelliklerine dayanarak doktorunuz sizin durumunuz için en iyi antianjiogenik ilacı seçecektir. Bu özel ilaç etkisiz olur veya belirtilerinizi ortadan kaldırmazsa doktorunuza farklı bir ilacı kullanmak için başvurabilirsiniz. Bu ilaçlar vücüttaki yeni kan damarı oluşumunu etkiledikleri için pek çok yan etkiye neden olabilirler.
Bitkinlik sık görülen bir yan etkidir. Bu normalden daha yorgun hissetme, enerjisizlik durumudur ve uyumayla düzelmez. Ayrıca eklem, kas, ve göğüste ağrı da hissedebilirsiniz. Bitkinlik ilaçların yan etkisi de olabilir, tümör veya metastazdan da kaynaklanabilir.
Bu tedavi sırasında mide bulantısı ve hasta hissetme hali yaygındır. Ayrıca ishal ve kabızlık olabilir. Bu belirtilerden herhangi biri varsa tıbbi ekibe bildirin. Doktorunuz bu belirtilerinizi tedavi etmek için ilaç verebilir.
Tedavi sırasında yüksek tansiyonunuz olabilir. Kan basıncı tedaviye başlamadan önce ve ilk hafta içinde kontrol edilmelidir. Gerekirse doktorunuz bunu kontrol etmek için antihipertansif ilaç reçete edecektir. Antianjiogenik tedavi erektil disfonksiyona da neden olabilir.
Bu ilaçlar troid fonksiyonlarını etkileyebilir. Troid hormone üreten ve vücudun enerji kontrolunu sağlayan bezdir. Troid hormon üretiminde düşüş varsa yorgunluk, üşüme hissedebilir veya kilo alabilirsiniz. Troid aşırı aktif hale gelirse sıcaklık hissi ve terleme, huzursuzluk, uyku ve konsantrasyon sorunları veya kilo kaybı olabilir.
Sunitinib, pazopanib , axinitib, sorafenib, tivozanib ve bevacizumab yara iyileşmesini yavaşlatabilir; bu nedenle ameliyat sonrası yaralar tamamen iyileşene kadar bu tedaviye başlamayamazsınız.
Bu ilaçları alırken nefes darlığı, göğüs ağrısı ve şişmiş ayak bilekleri ve ayaklarda şişme ile karşılaşabilirsiniz. Ayrıca pıhtı oluşumuna neden olarak kalp krizi ve inme riskini arttırabilir.
Cildinizde kuruluk , kızarıklık veya döküntu olabilir. Bazı durumlarda cilt sarıya dönebilir ve tedavi bittikten sonra düzelebilir. El ve ayak parmaklarında uyuşma ve karıncalanma ile karşılaşabilirsiniz. Tedavi sırasında saçınız griye dönüşebilir. Tedavi seansları arasında bazı renkler geri gelebilir. Ayrıca el ayak sendromu da denilen avuç ve ayak tabanında kabarcıklar ve kızarıklar gelişebilir. Bu durum ile karşılaşırsanız doktorunuz tedaviyi azaltmayı veya kesmeyi önerebilir.
mTOR inhibitörleri Temsirolimus ve Evorilimus başta akcigerler ve kan ile ilgili özel yan etkilere neden olabilir.
Tedavi alyuvar, akyuvar veya trombositlerde geçici bir düşüklüğe neden olabilir. Akyuvarlarda düşüş enfeksiyon riskinde artışa neden olur. Alyuvar sayısında düşüklük yorgunluk ve nefes almada zorluk hissi yapabilir. Seviye çok düşük hale gelirse kan transfüzyonu ihtiyacı olabilir. Trombositlerde düşüklük burun kanaması, diş fırçaladıktan sonra diş eti kanaması veya peteşi olarak bilinen kol ve bacaklarda çok sayıda küçük kırmızı lekeler ve çürüğe neden olabilir.
Bu yan etkilerden herhangi birine sahipseniz sağlık ekibine başvurmalısınız. Doktorunuz düzenli kan sayımı kontrolu yapacaktır.
mTOR inhibitörleri aynı zamanda kan şekeri düzeyini etkileyebilir ve kolesterol seviyesini yükseltebilir. Kan düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Başka bir olası belirti ağızda acı tattır. Gargara belirtileri hafifletmek için yardımcı olabilir ancak alkol, peroksid, iodin, kekik içeren gargaralardan kaçının çünkü acıyı daha kötü yapabilir. Kullanabileceğiniz ürün önerileri için sağlık ekibinize danışın.
Akciğeriniz bu tedavilerden etkilenmiş olabilir. Tedavi sırasında öksürük gelişirse sağlık ekibinize başvurun.