Radyoterapi nasıl uygulanır?
Radyoterapinin amacı prostattaki kanser hücrelerini öldürmektir. Radyoterapi mesane gibi diğer organlardaki hücreleri de öldürebileceğinden, radyasyon ışınlarının, esas olarak kanseröz hücreleri hedeflemesi ve diğer dokuların zarar görmesini sınırlaması önemlidir. Radyasyon tedavisindeki gelişmeler ışınlamanın doğruluğunu artırdı ve daha az yan etki ile daha yüksek doz radyasyon verilmesine olanak sağladı.
Standart eksternal radyoterapi kürü yaklaşık haftada 5 gün olmak üzere 8 haftada tamamlanır (Şekil 1). Günlük tek doz radyoterapi alınır. Tedavi günlük 20 dk sürer ve hastanede kalmanız gerekmez.
Radyoterapi başlamadan önce size bilgisayarlı tomografi çektirilir. Bu, ışınlanacak alanı ve bunu çevreleyen tedavi edilmeyecek dokuyu haritalandırmak için yapılır. Son yıllarda görüntü kılavuzluğunda radyoterapi daha yaygın olarak kullanılabilir hale geldi. Bu tedavi için radyasyon onkoloğu prostata radyasyonu vermek için x-ışını veya bilgisayarlı tomografi yardımıyla prostatın tam olarak yerini saptar.
Radyasyon tedavisinin diğer bir şekli brakiterapidir. Tedavinin bu türü için, bir radyasyon kaynağı prostat içine direkt olarak yerleştirilir (Şekil 2). Eğer düşük Gleason skorunuz varsa ve idrar yapmakla ilgili belirtileriniz yoksa doktorunuz bu tedaviyi önerebilir.
Bu işlem için nasıl hazırlanabilirim?
Doktorunuz bu işleme nasıl hazırlanacağınız hakkında detaylı bilgi verecektir. Her tedavi seansından önce, işlem öncesi idrar kesenizin uygun dolulukta olduğundan ve rektumun boş olduğundan emin olmak için bir yeme-içme programı alacaksınız. Herhangi bir ilaç alıyorsanız bunu doktorunuzla görüşün. Genellikle radyoterapi esnasında kullandığınız ilaçları kesmeniz gerekmez.
Bu işlemin yan etkileri nelerdir?
Yaygın yan etkiler idrar yaparken yanma hissi, sık idrara çıkma ve anüste rahatsızlıktır. Bunun nedeni çevre organların özellikle idrar kesesi ve rektumun da bir miktar radyasyon almasıdır. Bu bulgular genellikle tedavinin ortalarında görülür ve tedavi bitiminden birkaç ay sonra kaybolur.
Radyoterapinin yaygın bir etkisi de, tedaviden birkaç yıl sonra bile görülebilen, idrar kesesinde ve rektumda kanamadır. Alt üriner sistemle ilgili şikayetler (AÜSS) veya sertleşme problemi de yaşayabilirsiniz.
Radyoterapinin rahatsız edici yan etkileri kişiden kişiye değişir ve bu aldığınız radyoterapi tipiyle ve genel sağlık durumunuzla ilişkilidir.
Radyoterapinin yan etkileriyle başa çıkma konusunda daha fazla bilgi için radyasyon tedavisi için destek bölümünü okuyunuz.
Takip nasıl olacak?
Prostat kanserinde radyoterapiyi takiben, doktorunuz düzenli kontroller için sizinle planlama yapar. Rutin takip en az 5 yıldır. Kontrolleriniz süresince doktorunuz kan PSA düzeyinizi kontrol eder. Bazı durumlarda parmakla rektal muayene gerekebilir. Takipler, tedavi sonrası iyileşmenin nasıl olduğunun takibi, genel sağlık durumunun kontrolü ve muhtemel kanser nüksünün saptanması için önemlidir.
Hormonal tedavi ile birlikte radyasyon tedavisi
Eğer yüksek Gleason skorlu lokalize prostat kanseriniz varsa doktorunuz hormonal tedavi ile birlikte radyasyon tedavisi önerebilir. Bu tedaviye nasıl hazırlanmanız gerektiği konusunda doktorunuz sizinle detaylı olarak görüşecektir.
Radyoterapi sonrası tedavi
Takip süresince PSA seviyeleri prostat kanserinin tamamen ortadan kaldırılamadığını gösterirse tüm tümör hücrelerini temizlemek için ek tedaviye ihtiyacınız olabilir. Sizin için hangi tedavi seçeneğinin en iyisi olduğunu konusunda doktorunuzla görüşün.