Hormonal tedavi nedir?
Hormonal tedavi metastatik prostat kanseri için bir tedavi seçeneğidir. Tümörlerin büyümesinin yavaşlatılması amaçlanmaktadır.
Prostat kanser hücrelerinin büyümesi androjen denilen erkek cinsel hormonlarına bağımlıdır. Testosteron en önemli androjendir. Androjen temel olarak testislerde üretilir.
Hormonal tedavi androjenlerin üretimini baskılar ya da etkilerini bloke eder. Bu kastrasyon olarak bilinmektedir. Hormonal tedavinin bir diğer adı androjen baskılayıcı tedavidir (ADT). Cerrahi olarak ya da ilaç tedavisiyle yapılabilmektedir.
Cerrahi hormonal tedavide her iki testis bilateral orşiektomi denilen bir ameliyat ile alınır. Bu işlem lokal anestezi altında yapılabilmektedir. Hormonal ilaç tedavisi androjenlerin üretimini durdurur ve LHRH agonistleri ve LHRH antagonistlerini içerir. Bu ilaçlar hap ya da cilt altı veya kas içine yapılan depo enjeksiyonlar şeklinde bulunur. Antiandrojen ilaçlar androjenlerin etkisini bloke eder. Hap şeklinde bulunur.
Hormonal tedavinin etkisi geçicidir ve kastrasyon dirençli prostat kanseri ile sonuçlanır. Bu bölüm hakkında daha fazla bilgiyi kastrasyon dirençli prostat kanseri bölümünde okuyabilirsiniz.
Kastrasyona direnci geciktirmek için doktorunuz hormonal tedaviye ara vermeyi önerebilir. Buna aralıklı hormonal tedavi adı verilmektedir. Tedaviye ara verildiğinde doktorunuzu 1-3 ayda bir ziyaret etmeniz gerekecektir. Doktorunuz kan PSA düzeyinizi takip edecektir.
Hormon tedavisinin yan etkileri nelerdir?
Hormon tedavisi erkek hormonlarının üretimin durdurur veya etkilerini bloke eder ve kastrasyona neden olur. Bedeniniz farklı şekillerde kastrasyona reaksiyon verebilir. Kastrasyonun en yaygın yan etkileri:
- Sıcak basması
- Düşük cinsel dürtü
- Sertleşme problemi
- Osteoporoz
- Kalp hastalığı riskinde artma
- Diyabettir.
- Eklemlerde, sırtta, kemiklerde ya da kaslarda ağrı hissedebilirsiniz.
Hormon düzeylerindeki değişiklikler kanınızı etkileyebilir ve kan basıncınızda yükselme, başdönmesi ve morarmaya neden olabilir.
İştah ve kilo kaybı kastrasyonun sonuçlarındandır. Bu diyare, kabızlık ya da hormonal değişikliklerin neden olduğu kusma ile ilişkili olabilir.
Diğer yan etkiler içinde öksürük, nefes darlığı, baş ağrısı ve periferal ödem görülebilir.
Farklı tedaviler de yan etkilere neden olabilir. LHRH antagonistleri alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Anti-androjenler memelerinizde şişmeye neden olabilir. Bu jinekomasti olarak adlandırılır ve bazı durumlarda ağrılı olabilir. Jinekomastiyi önlemek için doktorunuz hormon tedavisine başlamadan önce göğüs kafesine radyoterapi önerebilir. Nadir durumlarda meme bezlerini çıkartmak için cerrahi tedaviye ihtiyaç duyabilirsiniz.
Anti-androjenler sıcak basmasını kötü hale getirebilir. Bu düşük doz östrojen tedavisi ile tedavi edilebilir. Östrojenler kalp hastalığı riskini arttırır. Flutamide diyareye neden olabilir.
Hormonal tedavinin yan etkileri ve ne zaman ortaya çıkacağı kişiden kişiye farklılıklar gösterebilir. Bu genel sağlık durumu ve aldığınız tedavi seçeneği ile ilişkilidir.
Zamanla prostat kanser hücreleri hormonoterapiye dirençli hale gelir ve kanser tekrar büyümeye başlayabilir. Bu kastrasyona dirençli prostat kanseri olarak bilinir. Bunun ne kadar sürede gelişeceği kişiden kişiye değişiklik gösterir. Kastrasyon Dirençli Prostat Kanseri bölümünde hastalığın bu aşaması ile ilgili daha çok bilgi bulabilirsiniz.
