TURBT mesane tümörlerinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır (rezeksiyon). Bu işlem hem tanısal hem de tedavi edicidir. Tanısaldır çünkü cerrah tümörü ve mikroskop altında incelenmesi gereken ek dokuları çıkarır (histolojik değerlendirme). TURBT aynı zamanda tedavi edicidir çünkü görülebilen tüm tümörlerin tamamen çıkartılması bu kanser için bir tedavidir. Tam ve doğru TURBT, hastalığın iyi ilerlemesi için önemlidir. Bazı olgularda, birkaç hafta sonra yeniden cerrahi gerekir.
TURBT, hasta genel anestezi (damar içerisine verilen ilaçlarla solunan gazların kombinasyonudur, uyuyor olursunuz) veya spinal anestezi (belden altınızı uyuşturmak için belinizden bir enjeksiyon yapılır, uyanık olursunuz) altındayken sert bir endoskopu üretradan geçirip mesanenin içerisine yerleştirerek yapılır. TURBT genellikle 1 saati geçmez ve kısa bir süre hastanede kalmayı gerektirir. Ameliyattan sonra birkaç gün için idrar sondası takılı kalır.
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi, operasyon sonrası kanama ve enfeksiyon olabilir. Semptomatik enfeksiyonlar antibiyotik ile tedavi edilir ve hastanede daha uzun kalmanıza nadiren gerek olur. Ameliyat sırasında mesanenin delinmesi pek sık değildir ancak tümör çıkarma işlemi çok derine giderse gerçekleşebilir. Delinmeler, sondanın birkaç gün kalması ile genellikle iyileşir, ama bazı olgularda açık ameliyat ve mesanenin dikilmesi gerekebilir.
Her ne kadar TURBT, Ta ve T1 tümörleri tamamen yok edebilse de bazı tümörler sıklıkla tekrar eder ve invaziv kanser haline gelebilir. Kanser hücrelerinin büyümesi ve yayılmasını engellemek amacıyla TURBT sonrası mesanenin ilaçlarla yıkanması (mesane içi instilasyon) tüm hastalar için düşünülmelidir. İnstilasyon tedavisi bu kitapçıkta daha sonra açıklanacaktır.
Fotodinamik teşhis
Fotodinamik tanı (FDT) bazı merkezlerde mevcut olan ek bir tanı yöntemidir. Bir mesane tümörünün transüretral rezeksiyonu sırasında yapılır. Fotodinamik teşhis, kanser hücrelerinin mor ışık altında görünür olmasını sağlar ve tümörlerin daha iyi saptanması ve çıkarılmasını sağlar ve tekrarlama riskini azaltır.
Ameliyattan kısa bir süre önce bir kateter yerleştirilir ve mesane, 5-aminolaevülinik asit veya heksaminolaevülinik asit çözeltisi ile yıkanır. Yıkamadan hemen sonra kateter çıkarılır. Mesanedeki kanser hücreleri, çözeltideki aktif bileşeni işler ve mor ışık altında floresan hale gelirler. FDT için hiçbir yan etki veya komplikasyon bildirilmemiştir.
TURBT nasıl yapılır?
Bu işlem, genellikler genel anestezi veya spinal anestezi (belden altınızı uyuşturmak için belinizden bir enjeksiyon yapılır, uyanık olursunuz) altında yapılır.
İnce uzun ve ucunda kamera olan bir tüp üretradan geçirilip mesaneye yerleştirilir. Görülebilen tüm tümörler, inceleme (biyopsi) için gereken tüm ek dokularla birlikte rezektoskop denen bir aletle çıkarılır. Kanser dokusu kazınır, kalan kanser hücreleri ise rezektoskoptan geçen elektrik akımı ile yakılır.
Bu işlem için nasıl hazırlanacağım?
Doktorunuz, bu işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık için ameliyattan 6 saat öncesinden itibaren hiçbir şey yememeli, içmemeli ve sigara içmemelisiniz. Eğer ilaç kullanıyorsanız bunu doktorunuza sorun. Ameliyattan birkaç gün önce ilaçları kesmeniz gerekebilir.
Bu işlemin riskleri nelerdir?
- Kanama
- Enfeksiyon
- Mesanenin delinmesi nadirdir ancak tümör mesanenin derininden çıkarılıyorsa gerçekleşebilir.
- İdrarda kan
- Kan pıhtıları nedeniyle üretranın tıkanması
- Skar dokusu ve darlık (dairesel skar) oluşumuna neden olabilecek üretra ve mesane hasarı
İşlemden sonra ne olacak?
Ameliyattan sonra üretraya kanamayı durdurmak ve üretranın tıkanmasını engellemek amacıyla sonda takılır. Mesaneyi yıkamak ve sondanın içinde kan pıhtısı oluşmasını engellemek amacıyla yıkama sıvıları kullanılabilir. Kanama durunca sonda çekilir. Eğer sonda çekildikten sonra sorunsuz bir şekilde idrarınızı yapabilirseniz taburcu olursunuz. Bu, genellikle işlemden 1-3 gün sonra olur.
Unutmayın ki, hastanede kalma süreniz ülkeden ülkeye değişebilir.
Doktorunuz ameliyattan 1-2 hafta sonra biyopsi sonuçları değerlendirmek amacıyla sizi kontrole çağıracaktır.
Ameliyat sonrası öneriler:
- Ameliyattan sonra 3 hafta kadar idrarınızda kan veya kan pıhtısı olabilir. Bu normal ve geçicidir.
- İdrar yapmak için aniden sıkışmalar yaşayabilirsiniz. Birkaç gün sonra geçecektir.
- İdrar yaparken yanma hissi olabilir. Birkaç gün sonra geçecektir.
- İyileşmeye yardımcı olmak için, günde en az 2 litre sıvı, özellikle su, içmeniz önemlidir (alkolden kaçının).
- Ameliyattan 2 hafta sonrasına kadar 2 kg’dan ağır bir şey kaldırmayın.
- 2 haftaya kadar cinsel ilişkiye girmeyin.
- Tuvaletinizi yaparken ıkınmayın, gerekirse müshil kullanın.
- Yoğun egzersiz ve bisiklet sürüşü yapmayın.
- Cam silme, süpürme, bahçe işleri gibi gündelik işler yapmayın.
- Alkol kullanmayın.
Şu durumlarda doktorunuza gitmeli veya hastaneye dönmelisiniz:
- İdrar yaparken yanma hissi devam ederse
- İdrarınızda çok miktarda kan pıhtısı varsa
- İdrar yapamıyorsanız
- Ateşiniz varsa (>37,8 derece selsius)
Tekrar TURBT
Ta ve T1 evreli tümörlerin çıkarılmasından sonra bazen geride artık tümör dokusu kalabilir. Ayrıca, çıkarıldıktan sonra bu tümörlerin evresinin olduğundan çok düşük tespit edilme riski (düşük-evreleme) mevcuttur çünkü tümörün asıl saldırgan kısmı çıkarma işlemi esnasında atlanmış ve incelenmemiştir.
Bazı olgularda, ilk TURBT’den 4-6 hafta sonra doktorunuz, tam tümör çıkarılması ve tümörün doğru evresinin belirlenmesi için size tekrar TURBT önerebilir.
Tekrar TURBT, şu durumlarda önerilir:
- Tam olmayan ilk TURBT sonrası
- İlk TURBT’de alınan dokuda hiç kas dokusu bulunmaması (eğer tümörler düşük dereceli Ta evreli veya primer CIS değilse).
- Tüm T1 evreli tümörlerde
- Tüm yüksek dereceli tümörlerde (primer CIS hariç)
- Tekrar TURBT, ilk TURBT’den 2-6 hafta sonra yapılır.
İnstilasyon tedavisi
Daha önce bahsedildiği gibi, TURBT ile Ta ve T1 evreli tümörler tamamen yok edilebilir ancak bazı tümörler sıklıkla tekrar edebilirler ve invaziv kanser haline gelebilirler. İntravezikal (mesane içine) instilasyon tedavisi TURBT sonrası tüm hastalarda düşünülmelidir.
